Geef de ander de kans iets terug te doen

door: Harriet Marseille van Schoolmaatjes ONS

Als schoolmaatje in een Pakistaans nieuwkomersgezin hielp ik dit gezin met allerlei zaken die voor hen lastig waren in Nederland. Het is heerlijk om iets voor een ander te kunnen betekenen. Maar hoe zou het zijn als je zelf afhankelijk bent van hulp? Zou dat niet ongelijkwaardig voelen? Hoewel ik niets terug verwachtte voor mijn hulp, stond ik wel open voor wat zij mij wilden geven. Dit leidde tot mooie verrassingen.

Binnen 'Schoolmaatjes ONS' begeleid ik vrijwilligers die zich inzetten als schoolmaatje in Leidschendam-Voorburg. Omdat ik graag contact wil houden met de werkvloer, ben ik zelf ook vaak schoolmaatje in een van de deelnemende gezinnen. We vervullen een brugfunctie tussen nieuwkomersgezin en school. Meestal gaat het om gezinnen met een vluchtelingenachtergrond, die nog maar kort in Nederland zijn en de taal nog niet goed spreken. De vrijwilligers helpen de ouders om beter te communiceren en samen te werken met de school van hun kinderen. Het gaat er bijvoorbeeld om dat ouders de nieuwsbrief  begrijpen en dat ze hun kinderen op tijd en met de juiste spullen naar school laten gaan. Maar ook dat ze op gesprek komen om te overleggen over de beste aanpak om de kinderen te ondersteunen in hun schoolontwikkeling.

Eind april 2020 ben ik schoolmaatje geworden in een Pakistaans gezin met vier schoolgaande kinderen, dat nog niet zo lang in Nederland woonde. Zo goed en zo kwaad als het ging, gezien de taalbarrière, werkten we in het begin online (met videobellen) of we ontmoetten elkaar buiten. Na een hartelijke kennismaking vanaf de stoep voor hun huis, konden we met elkaar aan de slag. Ik regelde in overleg met de ouders een account op Social Schools, zowel voor hen als voor mijzelf. Dit is het systeem waarmee hun basisschool met ouders communiceert. Zo kreeg ik zelf ook alle informatie te zien die de school met de ouders deelde, en kon ik daar tijdig op inspelen.

Buiten de lockdown periodes zocht ik het gezin wekelijks thuis op. Er was van alles te doen in relatie tot school. Maar we namen ook tijd voor andere zaken. De familie was erg in de natuur geïnteresseerd. We fietsten naar kasteel Duivenvoorde, waar we een wandeling maakten door het prachtige park. De kinderen kenden al veel namen van vogels. Een keer nam ik een memory spel met insecten voor ze mee. We deden ook spelletjes als 'ik zie ik zie wat jij niet ziet' of 'pim pam pet'. Zo groeide hun woordenschat.

De kinderen ontwikkelden zich razendsnel. In de gesprekken met de leerkrachten bleek hoe goed ze het deden op school. Met de ouders bleef de communicatie beperkt. De vader was iets langer in Nederland dan de rest van het gezin en volgde inburgeringsles. Voor hem was het goed om de taal met mij in de praktijk toe te passen. De moeder had vanwege de coronacrisis nog geen inburgeringsles en zat er meestal stil bij. Maar ze bleek steeds meer te begrijpen van wat er gezegd werd. In het najaar ging ze samen met mij naar een gesprek met de mentor op de middelbare school, waar de oudste na de zomervakantie in de Internationale Schakelklas was gekomen. De vader had die middag een ouderbijeenkomst op de basisschool. Het was een mooie gelegenheid voor de moeder om te zien waar haar zoon les had. Hoewel ze het gesprek met de mentor niet zelf kon voeren, kreeg ze heel goed mee hoe goed haar zoon functioneerde. Thuis herhaalde ik wat er gezegd was en vertaalden de kinderen het voor haar in het Urdu.

Op een dag vroeg de oudste zoon me om hem te helpen met een opdracht voor school. Hij moest een beroemde persoon uit zijn geboorteland noemen en daar in het Nederlands tien zinnen over opschrijven. Hij wist zelf niemand te bedenken, en we vroegen de vader om hulp. Die vertelde trots over de stichter van de Pakistaanse staat. We hoorden de vader helemaal uit tot de jongen tien zinnen kon schrijven over deze beroemde man.

De moeder was vaak in de keuken bezig als ik kwam en steeds vaker boden de ouders mij ook een gerecht aan. Ik besefte dat zij graag wat terug wilden doen voor mijn hulp, hoewel hun gastvrijheid en dankbaarheid voor mij al meer dan genoeg waren. Ieder bezoek kleurde mijn dag en verbreedde mijn horizon. Maar ze wilden me ook graag iets geven en ik genoot van de Pakistaanse gerechten.

Moeder en dochter droegen prachtige traditionele kleren en ik maakte er vaak een compliment over. Op een dag vroeg de vader me of ik zelf misschien ook een Pakistaanse jurk wilde hebben. Hij kon deze laten naaien door zijn zussen in Pakistan. Ik mocht zeggen welke kleuren ik mooi vond. Mijn maten werden opgenomen en de bestelling ging richting Pakistan. Ik was blij met het aanbod en wilde die stof graag zelf betalen, maar dat mocht onder geen beding!

Inmiddels is het meer dan twee jaar geleden dat ik met dit hartelijke gezin heb kennisgemaakt. Hoewel ik geen schoolmaatje meer voor ze ben, houden we nog wel contact. Mijn man en ik zouden na de Ramadan het feest Eid-ul-Fitr met het gezin vieren. Het werd een feestelijke avond. Ook hun contactpersoon bij Vluchtelingenwerk en hun buren waren uitgenodigd. De moeder sprak inmiddels een beetje Nederlands. Ze had heerlijk voor ons gekookt. Die avond kreeg ik een heel waardevol cadeau uit Pakistan, dat ik nooit zal vergeten. En jurk en een sjaal van prachtige stof, paars en groen. Met een mooi bloempatroon erin. En een paarse broek om eronder te dragen. Wat voelde ik me opgenomen in de familie.

Het schoolmaatjeswerk is zo fijn om te doen. Het geeft me de kans me te verbinden met mensen die anders niet zo snel op mijn pad zouden komen. Dat geeft betekenis aan mijn leven en maakt me intens dankbaar.

En wellicht net zulke mooie ervaringen als Harriet opdoen? Kijk hier voor de vacature!